معرفی Sony RX1R III: بازگشت یک افسانه با قدرتی نو!!

معرفی غیرمنتظره دوربین کامپکت پریمیوم Sony RX1R III در روزهای گذشته،  صنعت عکاسی را حسابی غافلگیر کرد. این مدل جدید که تقریباً ۱۰ سال پس از  RX1R II عرضه شده، با بهبودهای مهم، تغییراتی جالب و البته چند فرصت از  دست‌رفته همراه است. بیایید با هم نگاهی دقیق‌تر به RX1R III بیندازیم و  ببینیم چه چیزهایی تغییر کرده، چه چیزهایی همان مانده‌اند و چرا سونی حالا  تصمیم به عرضه این دوربین گرفته است.

تفاوت‌های اصلی بین RX1R III جدید و RX1R II قدیمی

دوربین Sony RX1R II در اکتبر سال ۲۰۱۵ معرفی شد؛ در این 10 سال نه‌تنها چشم‌انداز دوربین‌های دیجیتال تغییرات زیادی کرده، بلکه خود سونی هم تحول بزرگی در محصولاتش داشته است. برای درک بهتر زمان عرضه RX1R II، بد نیست بدانید که سونی کمتر از سه هفته بعد از معرفی آن، یک دوربین DSLR با مانت APS-C به نام A68 را معرفی کرد. حتی در آن زمان، سونی هنوز یک DSLR دیگر هم در برنامه داشت: a99 II که در سپتامبر ۲۰۱۶ عرضه شد.

کاملاً واضح است که از زمان معرفی RX1R II، مجموعه دوربین‌های سونی دستخوش تحول چشمگیری شده‌اند و فناوری تصویربرداری نیز در این سال‌ها با سرعتی خیره‌کننده پیشرفت کرده است.

از دوربین‌های DSLR با سنسور APS-C گرفته تا ظهور سری‌های قدرتمند بدون آینه مانند a7R V و a1، سونی نه‌تنها در زمینه کیفیت تصویر بلکه در هوش مصنوعی، فوکوس خودکار، پردازشگرهای پیشرفته و طراحی بدنه نیز جهش بزرگی داشته. RX1R III نتیجه همین مسیر تکاملی است—دوربینی که هم از نظر سخت‌افزار و هم از نظر نرم‌افزار، نمایانگر نسل جدیدی از دوربین‌های کامپکت پریمیوم است.

یکی از مهم‌ترین تغییرات در RX1R III مربوط به سیستم پردازش تصویر آن است. این دوربین کامپکت پریمیوم از همان سنسور فول‌فریم ۶۱ مگاپیکسلی استفاده می‌کند که سونی در سال ۲۰۱۹ با مدل a7R IV معرفی کرده بود. البته در RX1R III این سنسور با پردازنده تصویر Bionz XR و چیپ هوش مصنوعی اختصاصی همراه شده—همان ترکیبی که در پرچم‌دار رزولوشن‌بالای سونی یعنی a7R V در سال ۲۰۲۲ به کار گرفته شد.

درسته که این سیستم تصویربرداری کاملاً جدید نیست و ریشه‌هایی در سال ۲۰۱۹ داره، اما واقعیت اینه که a7R V هنوز هم یکی از بهترین دوربین‌های بازار محسوب می‌شه و استفاده از این ترکیب در RX1R III، نوید عملکردی قدرتمند در بدنه‌ای کامپکت رو می‌ده.

تفاوت‌های کلیدی با RX1R II

دوربین RX1R III از قابلیت‌های تصویربرداری مدل a7R V بهره‌مند شده، که نسبت به سنسور ۴۲.۲ مگاپیکسلی و پردازنده Bionz X در RX1R II، ارتقایی چشمگیر محسوب می‌شود. این مدل جدید نه‌تنها وضوح تصویر بالاتری ارائه می‌دهد، بلکه تعداد نقاط فوکوس تشخیص فاز آن نیز افزایش یافته—۶۹۳ نقطه در برابر ۳۹۹ نقطه در مدل قبلی. همچنین با بهره‌گیری از واحد پردازش هوش مصنوعی، عملکرد فوکوس خودکار به‌طور قابل توجهی بهبود یافته و امکانات جدیدی به آن اضافه شده است.

RX1R III نوید تشخیص دقیق‌تر چهره و چشم، شناسایی بهتر سوژه‌ها و ردیابی پیشرفته‌تر را می‌دهد. با این حال، هنوز مشخص نیست که لنز ثابت ۳۵mm f/2 تا چه حد می‌تواند از این قدرت فوکوس خودکار بهره‌برداری کند—در ادامه بیشتر به این موضوع خواهیم پرداخت.

^{دوربین RX1R III منظره‌یاب پاپ‌آپ مدل قبلی خودش رو کنار گذاشته و حالا از یک منظره‌یاب ثابت در پشت بدنه استفاده می‌کنه. علاوه بر این، طراحی قسمت بالایی دوربین هم تغییر کرده—دکمه‌های کنترلی و کفشک فلاش (Hot Shoe) حالا کاملاً هم‌سطح با صفحه بالایی دوربین قرار گرفتن و دیگه مثل قبل بیرون‌زده نیستن.}

طراحی، ارگونومی و تجربه کاربری

سونی طراحی و فرم بدنه RX1R III را نیز به‌روزرسانی کرده و اندازه و وزن آن را کاهش داده است. این مدل جدید کمی کوتاه‌تر از نسخه قبلی است، هرچند به‌دلیل طراحی جدید گریپ، ضخامت بیشتری دارد. همچنین RX1R III حدود ۱۰ گرم سبک‌تر شده که البته تفاوت محسوسی نیست.

با این حال، یکی از تغییرات مهم در طراحی، حذف منظره‌یاب پاپ‌آپ RX1R II و جایگزینی آن با منظره‌یاب ثابت در پشت دوربین است. این منظره‌یاب دارای رزولوشن ۲.۳۶ میلیون نقطه و بزرگنمایی ۰.۷ برابر است—همان رزولوشن مدل قبلی، اما با بزرگنمایی کمتر (در RX1R II بزرگنمایی ۰.۷۴ برابر بود).

در بخش نمایشگر پشتی، تغییرات قابل توجهی دیده می‌شود. از نکات مثبت، نمایشگر ۳ اینچی با رزولوشن ۲.۳۶ میلیون نقطه حالا لمسی شده—ویژگی‌ای که در RX1R II با پنل ۱.۲۳ میلیون نقطه وجود نداشت. با این حال، نمایشگر RX1R II قابلیت چرخش داشت، در حالی که نمایشگر RX1R III ثابت است و این موضوع برای بسیاری از کاربران ناامیدکننده خواهد بود.

از نظر چیدمان کنترل‌ها، تفاوت‌هایی در RX1R III دیده می‌شود. دکمه‌های کنترلی بالای دوربین حالا توکار شده‌اند و کاملاً هم‌سطح با صفحه بالایی بدنه قرار گرفته‌اند. همچنین کفشک فلاش که حالا از نوع Multi-Interface است، به‌صورت هم‌سطح طراحی شده. ظاهر کلی دوربین بیشتر با طراحی‌های جدید سونی هماهنگ شده، در حالی که RX1R II در مقایسه با آن کمی قدیمی‌تر به نظر می‌رسد. البته RX1R II هنوز هم از نظر ظاهری جذابیت خاص خودش را دارد. باید دید آیا طراحی ساده‌تر RX1R III در آینده به‌عنوان «مینیمال و شیک» شناخته خواهد شد یا «بی‌روح و خسته‌کننده».

از منظر تجربه کاربری، RX1R III دارای مجموعه‌ای از Creative Looks الهام‌گرفته از فیلم‌های آنالوگ است که سونی پس از عرضه RX1R II معرفی کرده. از جمله این حالت‌ها می‌توان به FL2 و FL3 اشاره کرد که در مدل FX2 اوایل امسال معرفی شدند. این بخش یکی از حوزه‌های تمرکز جدید سونی محسوب می‌شود، هرچند که در گذشته در این زمینه چندان موفق نبوده. بسیاری از عکاسان برای خلق جلوه‌های خلاقانه درون دوربین، به برندهای دیگر روی آورده‌اند، در حالی که دوربین‌های سونی بیشتر به‌خاطر انعطاف بالا در ویرایش فایل‌های RAW در مرحله پس‌تولید شناخته می‌شوند.

^{استفاده از باتری جدید بزرگتر در RX1R III}

دوربین RX1R III از باتری NP-FW50 استفاده می‌کند که نسبت به باتری ضعیف مدل قبلی یعنی NP-BX1، ظرفیت بسیار بیشتری دارد. این تغییر باعث شده که طبق استاندارد CIPA، تعداد شات‌ها از ۲۲۰ به ۳۰۰ افزایش پیدا کند—هرچند در استفاده واقعی، عکاسان معمولاً تعداد بیشتری عکس ثبت خواهند کرد.

✅ خلاصه مهم‌ترین تغییرات بین RX1R II و RX1R III:

• استفاده از سنسور جدید ۶۱ مگاپیکسلی و پردازنده تصویر سریع‌تر
• سیستم فوکوس خودکار هوشمند با پشتیبانی از هوش مصنوعی
• طراحی جدید با منظره‌یاب ثابت و نمایشگر لمسی (که البته قابلیت چرخش ندارد)

❌ چه چیزی در RX1R III تغییر نکرده؟

با وجود ارتقاء سنسور، پردازنده و سیستم فوکوس، یک بخش مهم از مسیر پردازش تصویر همچنان بدون تغییر باقی مانده:
لنز ثابت Zeiss Sonnar T 35mm f/2* که از زمان معرفی اولین RX1 در سال ۲۰۱۲ تاکنون هیچ تغییری نداشته است.

در سال‌های ۲۰۱۲، ۲۰۱۳ و ۲۰۱۵، لنز Zeiss Sonnar T* 35mm f/2 در مدل‌های RX1، RX1R و RX1R II محبوبیت زیادی بین عکاسان داشت. اما از اون زمان مدت زیادی گذشته و حالا دیدن اینکه طراحی اپتیکی این لنز در برابر سنسور ۶۱ مگاپیکسلی RX1R III—به‌ویژه سنسوری که فیلتر Low-Pass نداره—چطور عمل می‌کنه، واقعاً جذاب خواهد بود. اگر ایرادی در عملکرد لنز وجود داشته باشه، این سنسور قدرتمند قطعاً اون رو آشکار خواهد کرد.

^{لنز Zeiss Sonnar T* 35mm f/2 که نخستین بار در مدل اصلی RX1 در سال ۲۰۱۲ معرفی شد، همچنان در مدل جدید RX1R III در سال ۲۰۲۵ بدون تغییر باقی مانده است.}

جالب‌ترین آزمون در RX1R III احتمالاً مربوط به عملکرد فوکوس خودکار خواهد بود. لنز Zeiss Sonnar T* 35mm f/2 دارای عناصر اپتیکی نسبتاً بزرگی است که درون آن حرکت می‌کنند، و همین موضوع در مدل‌های قبلی سری RX1R باعث ایجاد گلوگاه‌هایی در عملکرد فوکوس شده بود. حالا با اینکه RX1R III به سیستم فوکوس خودکار سریع‌تری مجهز شده، باید دید آیا این لنز می‌تواند واقعاً از قدرت جدید فوکوس بهره‌برداری کند یا نه.

با این حال، استفاده از همین لنز قدیمی مزایای خاص خودش را دارد. این لنز همچنان از شاتر تیغه ای (Leaf Shutter) بهره می‌برد که امکان سینک فلاش در سرعت‌های بالا را فراهم می‌کند—مثلاً ۱/۲۰۰۰ ثانیه در f/2، ۱/۳۰۰۰ ثانیه در f/4 و ۱/۴۰۰۰ ثانیه در f/5.6. این قابلیتی است که حتی دوربین‌هایی مثل a7R V هم ندارند. تجربه نشان داده که شاتر تیغه ای در سیستم‌های دیگر هم می‌تواند امکان‌های خلاقانه‌ای برای استفاده از فلاش فراهم کند، مثل نورپردازی در روز یا ترکیب نور طبیعی و مصنوعی با کنترل دقیق.

^{شاتر تیغه ای (Leaf Shutter) در RX1R III این امکان را فراهم می‌کند که فلاش را در بالاترین سرعت‌های شاتر مکانیکی هم‌زمان‌سازی کند—به‌طور مشخص، ۱/۲۰۰۰ ثانیه در دیافراگم f/2.}

چرا RX1R III حالا معرفی شده است؟

عرضه RX1R III آن‌قدر طول کشید که بسیاری تصور می‌کردند این دوربین هیچ‌وقت معرفی نخواهد شد و سری RX1R عملاً به پایان رسیده است. اما حالا RX1R III در زمانی وارد بازار شده که دوربین‌های کامپکت پریمیوم دوباره رونق گرفته‌اند—و بدون شک همین موضوع یکی از دلایل اصلی تصمیم سونی برای عرضه این مدل در این زمان بوده است.

در سمت دیگر بازار، سری Fujifilm X100 در سال‌هایی که RX1R خاموش بود، رشد قابل توجهی داشته. مدل جدید X100VI با سنسور APS-C و رزولوشن ۴۰ مگاپیکسلی، هرچند از نظر فنی در سطح پایین‌تری قرار دارد، اما از نظر روح طراحی، شباهت زیادی به سری RX1R دارد: دوربینی کامپکت با لنز معادل ۳۵mm که کیفیت تصویر بالایی ارائه می‌دهد.

در بخش پریمیوم‌تر بازار، سری Leica Q قرار دارد—دوربین‌هایی که مانند مدل‌های RX1R از سنسور فول‌فریم بهره می‌برند. مدل Leica Q3 که در سال ۲۰۲۳ معرفی شد، دارای سنسور ۶۰ مگاپیکسلی و لنز واید ۲۸mm f/1.7 است. نسخه جدیدتر یعنی Q3 43 که در سال ۲۰۲۴ عرضه شد، لنز واید را با یک لنز ۴۳mm f/2 ASPH جایگزین کرده که زاویه دید طبیعی‌تری ارائه می‌دهد.

با وجود قیمت نسبتاً بالا، مدل‌های Leica Q2 (محصول ۲۰۱۹) و نسخه‌های جدیدتر Q3، طرفداران وفادار و پرشوری در میان عکاسانی پیدا کرده‌اند که به دنبال دوربینی با رزولوشن بالا هستند که بتوانند آن را به‌راحتی در جیب خود قرار دهند.

دوربین RX1R III بی‌تردید بازار مشابهی را هدف گرفته—با این تفاوت که بدنه‌اش حتی از رقبا کوچکتر است. در واقع، RX1R III حدود ۴۰٪ سبک‌تر از Leica Q3 است و بدنه باریک‌تر و کوتاه‌تر آن ۴۵٪ حجم کمتری دارد.

شکی نیست که سونی در سال‌های اخیر با دقت سری Leica Q را زیر نظر داشته و با خود فکر کرده: «آیا حالا وقت بازگشت RX1R است؟» حالا این زمان فرا رسیده و RX1R III وارد بازاری شده که به‌طور غیرمنتظره‌ای شلوغ و رقابتی شده. این دوربین نه‌تنها با سری Leica Q رقابت می‌کند، بلکه با رقبای مدیوم‌فرمت هم روبه‌روست.

درست مثل اینکه سری GFX مدت‌هاست دوربین‌های فول‌فریم رزولوشن‌بالا مثل a7R را هدف گرفته و وعده تجربه‌ای «فراتر از فول‌فریم» را داده، حالا RX1R III هم با GFX100RF رقابت می‌کند. این دوربین مدیوم‌فرمت با لنز ثابت، سنسور ۱۰۰ مگاپیکسلی دارد و به‌وضوح بزرگ‌تر و سنگین‌تر از RX1R III است، اما با وجود این مشخصات، قیمت کمتری دارد—۴۸۹۹ دلار در برابر ۵۰۹۹ دلار (و جالب اینکه هود لنز هم همراهش هست).

^{هم‌زمان با معرفی RX1R III، شرکت سونی از کیف بدنه (Body Case)، گریپ انگشت (Thumb Rest) و هود لنز (Lens Hood) نیز رونمایی کرد. نکته قابل توجه این است که تمام این اقلام به‌صورت جداگانه و با هزینه اضافی عرضه می‌شوند!}

قیمت: موضوعی مهم در تصمیم‌گیری

قیمت RX1R III نکته‌ای کلیدی و تأثیرگذار در ارزیابی این دوربین است. هرچند در شرایط کنونی نمی‌توان قیمت دوربین‌ها در ایالات متحده را از مسائل مربوط به تعرفه‌های وارداتی جدا دانست، اما قیمت اولیه RX1R II در زمان عرضه حدود ۳۳۰۰ دلار بود. حتی با در نظر گرفتن تورم و تأثیرات اقتصادی، افزایش قیمت به ۵۰۹۹ دلار چشمگیر است—ضمن اینکه سونی برای هود لنز نیز مبلغی معادل ۲۰۰ دلار به‌طور جداگانه دریافت می‌کند. به این ترتیب، خرید کامل مجموعه شامل RX1R III، گریپ انگشت، کیف بدنه و هود لنز حدود ۵۸۵۰ دلار پیش از مالیات هزینه خواهد داشت.

بدون شک RX1R III یک دوربین کامپکت پریمیوم محسوب می‌شود، و قیمت‌گذاری سطح بالا نیز بخشی طبیعی از چنین محصولی است. آنچه هنوز مشخص نیست، این است که آیا تجربه کاربری و کیفیت ساخت این دوربین واقعاً با سطح قیمت آن تناسب دارد یا نه—و اینکه آیا پس از سال‌ها انتظار، RX1R III همان محصولی است که مخاطبان سونی امیدوار بودند معرفی شود.

سخن پایانی

در نهایت، Sony RX1R III نمایانگر بازگشت جسورانه سونی به دنیای دوربین‌های کامپکت پریمیوم است—مدلی که با ترکیب سنسور فول‌فریم ۶۱ مگاپیکسلی، پردازنده قدرتمند Bionz XR، فوکوس خودکار مبتنی بر هوش مصنوعی و طراحی مینیمال، تجربه‌ای بی‌نظیر را در قالبی کوچک ارائه می‌دهد. هرچند برخی ویژگی‌ها مانند نمایشگر ثابت یا قیمت بالا ممکن است برای برخی کاربران چالش‌برانگیز باشد، اما این دوربین برای عکاسانی طراحی شده که به دنبال کیفیت بی‌نقص، قابلیت حمل بالا و عملکرد حرفه‌ای در هر شرایطی هستند. RX1R III نه‌تنها ادامه‌دهنده میراث سری RX1R است، بلکه استانداردهای جدیدی را در کلاس کامپکت‌های فول‌فریم تعریف می‌کند.